شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر "مدیریت زنجیره تأمین سبز" با رویکرد مدل معادلات ساختاری در صنعت بازیافت ایران (مورد مطالعه: صنایع بازیافت استانهای مازندران و گلستان)

با فشار مقررات دولتی برای اخذ استانداردهای زیست محیطی از یک طرف و رشد فزاینده تقاضای مشتریان برای عرضه محصولات سبز (بدون اثر مخرب بر محیط زیست) مفهوم زنجیره سبز و مدیریت آن پدیدار شد. امروزه مدیران زنجیره تأمین سبز در شرکت های پیشرو از طریق ایجاد مطلوبیت و رضایت مندی از منظر زیست محیطی در سراسر زنجیره تأمین می کوشند تا از لجستیک سبز و بهبود عملکرد محیطی خود در کل زنجیره تأمین به عنوان یک سلاح استراتژیک جهت کسب مزیت رقابتی پایدار سود ببرند و اهداف خود را براساس مدیریت زنجیره تأمین سبز پایه گذاری می کنند. بنابراین به نظر می رسد شناخت و بررسی ابعاد "مدیریت زنجیره تأمین سبز"، موجب ارتقای عملکرد صنعت بازیافت استانهای گلستان و مازندران خواهد شد. به همین منظور، در این پژوهش سعی شده است بعد از مرور ادبیات و شناسایی ابعاد اصلی موثر بر مدیریت زنجیره تأمین سبز به اولویت بندی ابعاد و اولویت بندی زیر شاخص های هر کدام از ابعاد پرداخته شود و سپس راهکارها و پیشنهاداتی را برای بهبود وضعیت مدیریت زنجیره تأمین سبز صنعت بازیافت در استانهای گلستان و مازندران ارائه گردد. بدین منظور پس از مرور ادبیات و شناسایی شاخص ها و انجام مصاحبه، پرسشنامه ای بین خبرگان صنایع بازیافت کاغذ و مقوا، پلاستیک و فلزات دو استان توزیع گردید و 163 پرسشنامه تکمیل شده برگشت داده شد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- همبستگی است و برای آزمون فرضیات و پاسخگویی به سوالات تحقیق، از "تحلیل عاملی اکتشافی" و "مدلسازی معادلات ساختاری" استفاده شد. همسو با فرضیات تحقیق، نتایج نشان می دهند به ترتیب عوامل "مدیریت چرخه عمر محصول"، "بازیافت محصول"، "مشارکت سازمانی" و "مدیریت تأمین کنندگان" با مفهوم "مدیریت زنجیره تأمین سبز" صنعت بازیافت استانهای مازندران و گلستان رابطه ی مثبت و معنادار دارند. کلمات کلیدی: مدیریت زنجیره تأمین سبز، مشارکت سازمانی، مدیریت چرخه عمر محصول، بازیافت محصول، مدیریت تأمین کنندگان، مدل یابی معادلات ساختاری، صنعت بازیافت، استان های گلستان و مازندران.